Posted by Viet Anh :
Hiểu biết, khôn ngoan và sáng suốt có thể nghe giống ba từ đồng nghĩa, nhưng không phải. Cả ba từ này đều ám chỉ đến não bộ và sự tích lũy suy nghĩ và kinh nghiệm, chúng đều có những khác biệt rõ ràng trong bản chất và khi áp dụng vào cuộc sống.
Hiểu biết vs Khôn ngoan vs Sáng suốt
Hiểu biết là sự tích lũy sự việc và dữ kiện mà bạn học được hoặc trải nghiệm. Hiểu biết có được khi nhận thức được một vấn đề và có thông tin về nó. Hiểu biết thực chất là những sự kiện và ý tưởng mà chúng ta có được thông qua nghiên cứu, khảo sát, quan sát hoặc trải nghiệm.
Khôn ngoan là khả năng nhận thức và xét đoán những khía cạnh của một vấn đề nào đó mà theo sự hiểu biết biết là đúng, bền vững và có thể áp dụng vào cuộc sống của bạn. Khôn ngoan là khả năng áp dụng hiểu biết vào kế hoạch lớn hơn của cuộc đời. Khôn ngoan cũng sâu sắc hơn, nhận biết được ý nghĩa hoặc nguyên nhân; và biết được một vấn đề là tại sao và ý nghĩa của nó với cuộc sống của bạn.
Sáng suốt là tầng sâu nhất của nhận thức và có ý nghĩa nhiều nhất với cuộc sống. Sáng suốt là sự nhận thức sâu sắc và rõ ràng hơn của cuộc sống, hiểu biết và khôn ngoan. Sáng suốt nằm sâu bên dưới hiểu biết, là tinh hoa của khôn ngoan. Sáng suốt là sự nhận thức đúng đắn hơn cuộc sống và là bức tranh lớn hơn về sự liên kết của mọi vật.
Nói tóm gọn lại: nếu hiểu biết là thông tin, sáng suốt là sự hiểu và áp dụng vào cuộc sống thì khôn ngoan là sự nhận thức bản chất bên trong của một chân lý.
Thật buồn là chúng ta có thể cả đời tích lũy sự hiểu biết, nhưng chưa bao giờ nhìn ra sự khôn ngoan bên trong. Chúng ta có thể khôn ngoan nhưng vẫn bỏ lỡ tầng ý nghĩa sâu hơn.
Christopher Reiss đã tóm tắt rất hay sự khác biệt của ba yếu tố này trên Quora…
Hiểu biết tính toán được sa mạc dài 12.4 km. Khôn ngoan mang đủ nước cho chuyến đi. Còn sáng suốt xây một quầy nước chanh ở dặm thứ 6.
Hiểu biết là biết được cách quản lý tiền, lên ngân sách, tiêu xài và tiết kiệm.
Khôn ngoan là hiểu tiền tác động thế nào lên chất lượng cuộc sống và tương lai của bạn.
Sáng suốt là nhận ra tiền chỉ là một công cụ để sử dụng, không còn ý nghĩa nào hơn ích lợi của nó.
Hiểu biết là học được cách vẽ và sử dụng kỹ năng đó để trau dồi sinh kế.
Khôn ngoan là biểu đạt đam mê của bạn thông qua hội họa và hiểu được nghệ thuật là hình thức giao tiếp chạm được vào cuộc sống của những người khác.
Sáng suốt là nhận thức tất cả mọi thứ đều có thể là nghệ thuật và nó sáng tạo nên nghệ thuật của bạn đóng góp và sự nhận thức và thể hiện bản chất của thế giới xung quanh bạn.
Hiểu biết biết rằng đồ vật, hành động, con người và niềm vui có thể làm bạn hạnh phúc.
Khôn ngoan biết rằng trong khi những thứ kia mang lại cho bạn niềm vui thì hạnh phúc không có được từ đồ vật, hoàn cảnh hay con người. Khôn ngoan hiểu rằng hạnh phúc đến từ bên trong và đó là một tình trạng nhất thời của não bộ.
Sáng suốt biết rằng hạnh phúc không phải là mục đích của cuộc sống, không phải là người tạo nên chất lượng cuộc sống – nó chỉ là một trong nhiều tình trạng cảm giác của não bộ khi não bộ phản chiếu lại các cảm xúc. Những cảm xúc đó không tạo nên cuộc sống, chúng chỉ là trải nghiệm..
Hiểu biết, khôn ngoan, sáng suốt đều đáng giá và đều có vị trí trong cuôc sống của chúng ta. Khó khăn dễ thấy là nhiều người trong chúng ta còn nhập nhằng điểm khác biệt giữa ba từ này, thường chúng ta hiểu và áp dụng theo kiểu chúng có thể thay thế cho nhau. Nhận thức rõ ràng và tỉnh táo cách não bộ làm việc rất quan trọng để hiểu được ba từ này. Trong khi nắm bắt thông tin và áp dụng chúng thì chúng ta cũng cần sàng lọc và đánh giá thông tin, cuối cùng là nhận ra ý nghĩa sâu hơn và mối liên hệ với toàn bộ thế giới của chúng ta. Có thể hình thức đúng nhất của sự biết là khi nắm bắt được cả ba từ này, và hiểu cách chúng nâng cao chất lượng và trải nghiệm của cuộc đời.
                                                        Sang qua ngày 11/10/2015
Đừng  ganh tị nhau
Vào lúc 20 giờ ngày 29/7/2014, một vụ án mạng đã xảy ra tại khu phố 8, P.Long Phước, thị xã Phước Long, tỉnh Bình Phước. Nạn nhân tên là Dương Quốc Lịch. Thủ phạm tên là Phạm Văn Anh.
Phạm Văn Anh và Dương Quốc Lịch là hai người bạn đồng hương, cùng làm công nhân tại xưởng chế biến hạt điều Sơn Loan, thuộc khu phố 8, phường Long Phước, thị xã Phước Long. Thời gian gần đây, cả hai có sự mâu thuẫn với nhau. Văn Anh thường xuyên tỏ ý ganh tị vì thấy  Quốc Lịch được chủ xưởng quan tâm hơn.
Theo lời nhân chứng là chị Đỗ Thị Loan, chủ xưởng, thì, vài ngày trước khi xảy ra án mạng, Văn Anh viện lý do Quốc Lịch nhác làm, thường nằm ngủ một góc khuất trong xưởng để tránh camera chủ xưởng cài đặt theo dõi công nhân làm việc, nên đã to tiếng với Lịch. Bực tức vì Văn Anh mới chính là người lười biếng nên Quốc Lịch liền cãi lại.
Khoảng 20 giờ ngày 29/7, hai bên lời qua tiếng lại với nhau, được một hồi, Văn Anh bất ngờ dùng tay đấm vào mặt Quốc Lịch. Anh Lịch né được cú đấm rồi dùng chân đạp thẳng vào bụng Văn Anh.
Được mọi người hết lời khuyên can nên cả hai đều có vẻ nguôi cơn nóng giận. Sau đó, anh Lịch vẫn ở lại trong xưởng trò chuyện với mọi người, còn Văn Anh bỏ về phòng trọ. Do bị dính cú đạp vào người nên Văn Anh vô cùng cay cú.
Về đến phòng trọ, càng nghĩ cơn giận càng bùng lên, Văn Anh liền lấy con dao Thái Lan quay trở lại tìm anh Lịch “tính sổ”. Vừa trông thấy anh Lịch, Văn Anh đã cầm dao xông tới. Do không lường trước được sự việc nên Lịch lĩnh trọn nhát dao vào người, đổ gục xuống.
Anh Lịch được mọi người đưa đến bệnh viện đa khoa thị xã Phước Long cấp cứu. Tuy nhiên, do vết thương quá nặng, nạn nhân đã tử vong ngay sau đó. Sau khi gây án, Văn Anh bỏ trốn, nhưng đến trưa ngày hôm sau, thủ phạm đã đến công an phường Long Phước đầu thú. (nguồn; internet)
Ganh tị… Vâng, chỉ vì lòng ganh tị nhỏ nhặt thường ngày, nó đã gây hậu quả hết sức đau lòng, như sự việc trên đây. 
William Shakespeare, một nhà viết kịch và cũng là nhà thơ, qua vở  bi kịch Othello, có bảo rằng: lòng ganh tị giống như “con quái vật mắt xanh.” 
Nói tới con-quái-vật-mắt-xanh, có thể nói, nó đã xuất hiện ngay từ tạo thiên lập địa. Câu chuyện Ca-in và A-ben là ví dụ điển hình. Chuyện kể rằng: Ca-in tức giận khi Đức Chúa Trời  chấp nhận lễ vật của A-ben, nhưng lại không chấp nhận lễ vật của ông. Ca-in có thể khắc phục hoàn cảnh này, thế nhưng, chỉ vì sự ghen tị trong lòng ông quá lớn; lớn đến nỗi ông không thể kiềm chế, để rồi ông lừa A-ben ra đồng vắng và đã giết em mình (St 4, 4-8).
Không lạ gì khi Kinh Thánh gọi Ca-in “là người thuộc về Ác Thần”, tức là Sa-tan! (x. 1Ga 3, 12).
Trong  “Tam quốc chí diễn nghĩa”, tướng nhà Ngô là Chu Du,  vì ghen tị thừa tướng Gia Cát Lượng của nhà Thục tài trí hơn mình, ông ta đã bao lần tìm cách hãm hại, nhưng không được, cuối cùng vì uất hận, ông ta  hộc máu mồm mà chết. Câu chuyện đó cũng chính là một điển hình về lòng ganh ghét, đố kỵ.
Nói tới ganh tị, có phần chắc, ai trong chúng ta lại không hơn một lần ganh tị với người khác! Đối với các môn đệ của Đức Giê-su xưa, cũng không là ngoại lệ

**
Thật vậy, trong ba năm theo Thầy Giêsu, các ông cũng không ít lần nổi cơn ganh tị. Các ông không chỉ ganh tị với những người không cùng nhóm mình, mà còn ganh tị với chính cả những người đồng môn.
Chuyện kể rằng, một ngày nọ, cũng vì mang tâm trạng “con gà tức nhau bởi tiếng gáy” nên ông Gio-an, người môn đệ yêu quý của Đức Giê-su, bất bình và đến thưa với Ngài rằng: “có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ”, chưa hết, người môn đệ này còn khoe chiến tích của mình rằng “Chúng con đã cố ngăn cản, vì người ấy không theo chúng ta” (Lc 9,49).
Rồi một hôm khác, chỉ vì “hai người con ông Dê-bê-đê là Gia-cô-bê và Gio-an” xin Đức Giêsu cho “một người ngồi bên hữu, một người ngồi bên tả Thầy, khi Thầy được vinh quang” nên đã khơi dậy lòng ganh tị của mười môn đệ kia, để rồi dẫn đến tình trạng giữa các ông “đâm ra tức tối” với nhau. (Mc 10,37 …41).  Mang tâm trạng tức tối, rất có thể, vì thế, các ông quên rằng, Kinh Thánh có chép “lòng ganh tị tựa chứng bệnh mục xương” (Cn 14, 30).
Để tâm hồn các môn đệ không bị “mục xương” do lòng ganh tị gây ra, Đức Giê-su đã kể một dụ ngôn. Dụ ngôn mang tên “Thợ làm vườn nho” (x. Mt 20,1-16).
Dụ ngôn được kể rằng : “Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình” (Mt 20,1).
Có rất nhiều toán thợ được thuê vào vườn nho làm việc theo từng khoảng thời gian nhất định trong ngày. Về tiền công thợ, mọi người đều được ông chủ thỏa thuận “hợp lẽ công bằng”. 
Rồi khi chiều đến, lúc thanh toán tiền công, có một số thợ “cằn nhằn gia chủ”. Tại sao họ cằn nhằn gia chủ? Thưa, vì cách thức chi trả tiền công của gia chủ.
Đúng vậy, với những người “mới vào làm lúc giờ mười một”, chuyện kể rằng, họ “lãnh được mỗi người một quan tiền”. Còn với  “những người vào làm trước nhất… cũng chỉ lãnh được mỗi người một quan tiền”.
Chính vì thế, họ ganh tị và cằn nhằn gia chủ rằng, “mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt” (Mt 20,12).
Cứ tưởng rằng, lời ta thán của họ, gia chủ sẽ tăng thêm tiền công. Thế nhưng, đó là lời ta thán phi lý, cho nên, đáp lời ta thán, gia chủ đã nói với họ rằng, “Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thỏa thuận với tôi là một quan tiền hay sao?”
Đúng như Tây phương người ta thường nói “Ghen tị với người khác nuốt chửng chúng ta”, hôm đó, lương tri của nhóm thợ phản đối ông chủ đã bị sự ganh tị nuốt chửng. Họ không còn nhìn thấy lòng quảng đại của ông chủ, người “có quyền tùy ý định đoạt về những gì là của mình”.
Khép lại dụ ngôn “người thợ làm vườn nho”, Đức Giê-su phán rằng, “Những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu, còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót”.
Nói lên phán quyết này, Đức Giê-su muốn gửi đến mọi người một thông điệp, thông điệp rằng: lòng ganh tị không có chỗ đứng trong “Vườn Nho Nước Trời”, và rằng: “Ông Chủ Vườn Nho”, Người quảng đại và là Đấng “xót thương hết mọi người”(Kn 11,22).

***
Lòng ganh tị không có chỗ đứng trong “Vườn Nho Nước Trời”, và rằng: “Ông Chủ Vườn Nho”, Người quảng đại và là Đấng “xót thương hết mọi người”.
Là một Ki-tô hữu, một cách nào đó, chúng ta chính là những người được “sai vào vườn nho làm việc”, và dù là kẻ vào làm “khoảng giờ thứ ba” hay “khoảng giờ thứ sáu” hoặc “giờ thứ chin… thứ mười một”, thì, chúng ta đều “thuộc về ông chủ Vườn Nho là Đức Ki-tô Giê-su”. Chính vì thế, thánh Phao-lô có lời khuyên rằng: “Đừng ganh tị nhau”.
Đừng ganh tị với nhau ư! Vâng, sẽ không ít người trong chúng ta bị dằn vặt về điều này. Chúng ta thừa biết ganh tị là một con quái vật, và tất nhiên không ai trong chúng ta muốn con quái vật đó ngự trị trong lòng chúng ta. 
Biết ganh tị là một tính xấu, không một ai hoan nghênh, thế nên, khi ganh tị ngự trị trong ta, chúng ta tìm cách che dấu. Và khi nó nổi lên, chúng ta thường lấp liếm bằng đủ mọi hình thức, bằng cả một “rổ” danh từ… 
Chính vì thế, lòng ganh tị luôn tồn tại trong ta, sự nguy hiểm của nó chẳng khác nào như một quả bom  hẹn giờ, chỉ chờ tới đúng giờ sẽ phát nổ.
“Lòng ganh tị”, nói cách khác “Ghen tương và đố kỵ”, Đức Thánh Cha Phan-xi-cô nói,  “nó như những cánh cửa mà qua đó ma quỷ xâm nhập vào thế giới”. Ngài nói tiếp rằng: Chính Kinh Thánh đã khẳng định như thế: “qua những đố kỵ của ma quỷ mà cái ác đã nhập vào thế giới”.
“Cái ác đã nhập vào thế giới ư!” Đúng vậy, nó đã len lỏi vào khắp mọi nơi, trong gia đình, nơi  học đường và thậm chí, ngay cả trong giáo đường… 
Chúng ta phải làm gì trước thực trạng này? Phải chăng là, mỗi chúng ta hãy "… Xem xét việc làm của chính mình, và bây giờ sẽ có lý do hãnh diện vì chính mình, chứ không phải vì so sánh với người khác...”? (x. Gl 6,4)  
Thưa, đúng vậy. Chính những lúc “không phải vì so sánh với người khác”,  chính lúc đó, đức mến, một nhân đức được Đức Giê-su cho là “cao trọng”, sẽ nảy nở trong tâm hồn ta. Nói cách khác, để triệt tiêu sự ghen tương và đố kỵ, sức mạnh của  bạo lực không phải là một phương pháp tối ưu. “Đức Mến - Tình Yêu Thương” mới chính là vũ khí tuyệt hảo nhất để tiêu diệt chúng.
Thưa bạn, bạn đang là một người thợ trong “Vườn Nho Giáo Hội”? Nếu bạn đang là… hãy tự hỏi lòng mình, “đức mến” có đang nảy nở trong tâm hồn tôi không?
Nếu có, thì “Đừng ganh tị nhau”.(Gl 5, 26)

Petrus.tran
Posted by Administrator on Sun, Sep 21 2014 01:28:00